Το Σύμπαν μέσα μου

Κάθε φορά που χαζεύω τα άστρα στον ουρανό, κάθε φορά που κάνω τα εικονικά μου ταξίδια στο Σύμπαν με το Celestia, κάθε φορά που κοιτάζω τις φωτογραφίες από τα διαστημικά τηλεσκόπια και τα αστεροσκοπεία, πάντα μου έρχονταν μια σειρά ερωτημάτων. Τι είμαι; Ποια είναι η θέση μου στο Σύμπαν; Ποιος ο ρόλος μου σε αυτό;

Εγώ και άλλοι 7.000.000.000 άνθρωποι ζούμε σε έναν πλανήτη, τη Γη. Η Γη έχει διάμετρο 12.760 χιλιόμετρα και γυρίζει γύρω από ένα άστρο, τον Ήλιο. Ο Ήλιος είναι 100 φορές μεγαλύτερος από τη Γη, αλλά δεν είναι παρά ένας κίτρινος νάνος χαμένος κάπου στον Γαλαξία μας. Ο Γαλαξίας μας αποτελείται από 500.000.000.000 άστρα και με τη σειρά του δεν είναι παρά ένας ασήμαντος γαλαξίας, χαμένος ανάμεσα στους δισεκατομμύρια γαλαξίες με τα δισεκατομμύρια άστρα τους ο καθένας κάπου στο Σύμπαν. Κι αν σκεφτούμε τις αποστάσεις που μας χωρίζουν από τα υπόλοιπα άστρα, που ακόμη και με τη μέγιστη ταχύτητα θέλουμε αιώνες να τις καλύψουμε, ποιο είναι το μέγεθος της ανθρωπότητας; Σε ένα απέραντο Σύμπαν, τι δουλειά έχω εγώ; Δεν είμαι ούτε καν κόκκος άμμου, ούτε καν σταγόνα στον ωκεανό. Νιώθω το βάρος του Σύμπαντος να με συντρίβει, νιώθω πως ότι και να κάνω θα είναι μάταιο. Ακόμη και η ίδια η ζωή μου είναι μάταιη. Κι όμως υπάρχω!

Αφού το Σύμπαν είναι αχανές, ποια είναι η θέση μου και ο ρόλος μου; Ξέρω ότι τα πάντα στο Σύμπαν δημιουργήθηκαν στις θερμοπυρηνικές καρδιές των άστρων. Το οξυγόνο στον αέρα, ο πυρίτιο στους βράχους, ο άνθρακα στο D.N.A. κάθε μορφής ζωής (όπως εγώ), ο χρυσός στα κοσμήματα, ο υδράργυρος στα θερμόμετρα, το ουράνιο στα εργαστήρια, όλα δημιουργήθηκαν στους πυρηνικούς κλιβάνους των άστρων. Με τον θάνατο τους τα αστέρια εμπλουτίζουν το διαστρικό χώρο με υλικά για νέα άστρα, νέους πλανήτες, νέες μορφές ζωής και νέους πολιτισμούς. Όλοι εμείς στη Γη είμαστε αστρόσκονη. Είμαι και εγώ αστρόσκονη. Υπάρχω χάρις τα άστρα, οπότε μήπως δεν ζω στα κουτουρού; Μήπως η ζωή μου δεν είναι τόσο μάταιη όσο φοβόμουν;

Κατά κάποιο τρόπο, το Σύμπαν θέλησε να ζω. Γιατί; Ο μεγάλος αστροφυσικός Carl Sagan είχε πει ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε το μέσο με το οποίο το Σύμπαν ανακαλύπτει τον εαυτό του. Αν είναι έτσι, τότε η ζωή μου δεν είναι μάταιη. Διαθέτω νοημοσύνη, την αξιοποιώ για να μαθαίνω και να ζω, κι όμως το ίδιο κάνει και το Σύμπαν μέσω εμένα. Δεν είμαι απλά ένα κομμάτι του Σύμπαντος, είμαι ένα από τα χιλιάδες πρόσωπα του. Κι όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο μεγαλώνει ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι σε οτιδήποτε. Αυτό που νιώθω δεν μπορώ να το περιγράψω με το πιθηκανθρωπίστικο λεξιλόγιο μου, ούτε να το συλλάβω με τον καθυστερημένο μου εγκέφαλο, κι όμως κάτι υπάρχει.

Κι αν στη Γη υπάρχουν αμέτρητοι άνθρωποι και κοσμοθεωρίες, τι γίνεται πέρα από τον πλανήτη μας; Γιατί να περιορίζουμε τη φράση του Sagan μόνο στον άνθρωπο; Γιατί να μην ισχύει και για όλους τους εξωγήινους πολιτισμούς που βρίσκονται εκεί έξω και περιμένουν υπομονετικά να τους ανακαλύψουμε; Ανάμεσα στις βίαιες καταστάσεις γέννησης, εξέλιξης και θανάτου που ξεσπούν στο Σύμπαν, υπάρχει κρυμμένο ανάμεσα στα ζεστά νέφη αερίων και σκόνης το αίσθημα της αγάπης και της αδελφότητας, γιατί όλοι μας στο Σύμπαν είμαστε κάτι παραπάνω από αδέλφια. Είμαστε ένα, και εγώ είμαι ένα από το ένα.

Υπάρχω. Υπάρχω για να εξερευνώ και να θαυμάζω το Σύμπαν. Υπάρχω για να διαδώσω και σε όλους το αίσθημα που νιώθω, ένα αίσθημα τόσο απόκοσμο και θαυμαστό που ως γνήσιος Homo Sapiens δεν μπορώ να το περιγράψω. Υπάρχω για έναν ανώτερο σκοπό και το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με όλους τους κατοίκους της Γης, ανεξαρτήτου καταγωγής και απόψεων. Υπάρχω και δημιουργώ... χάρις το Σύμπαν.